تا با یک خارجی روبه‌رو می‌شویم می‌گوییم جاسوس است
علی‌اکبر صالحی، رئیس سابق سازمان انرژی اتمی ایران گفت:
وزیر امور خارجه بودم که مذاکره با آمریکا را با اجازه مقام معظم رهبری شروع کردیم و این مذاکره در زمان آقای ظریف ادامه پیدا کرد.
به گزارش اسپادانا خبر، او در گفت و گو با روزنامه شرق ادامه داد:
در کشور ما برخلاف توصیه‌های اخلاقی و دینی نگاه سوءظن مطلوب‌تر است. شاید ریشه این بحث به دوره قاجاریه و حضور انگلیس در ایران می‌رسد که همه چیز نوعی توطئه خارجی تلقی می‌شد و با سوءظن نگاه می‌کردند و این نوع نگاه ماندگار شده البته آن دوره خارجی‌ها بلاهای بسیاری سر ایران آوردند و همه‌جور توطئه‌ای را انجام می‌دادند و این جزء فرهنگ ما شده که فکر می‌کنیم تیزهوش هستیم و تا با یک خارجی روبه‌رو می‌شویم می‌گوییم جاسوس است و ما این را کشف کرده‌ایم. اساس سیاست خارجی بر این است که اعتماد نکنیم اما باید هوشمندانه مذاکره کنیم که سرمان کلاه نرود. سیاست خارجی که بر اساس اعتماد بنا نمی‌شود. به‌عنوان دو برادر که با هم صحبت نمی‌کنیم، دو کشورند که هر دو به فکر منافع ملی‌شان هستند و با هم رقابت دارند. هر کشوری باید طوری مذاکره کنند که حق خود را منصفانه تأمین کنند و رابطه سالمی را برقرار کنند. ما حتی راجع به دوتابعیتی خودمان، ایرانیان خارج از کشور هم با شک و تردید نگاه می‌کنیم. در هر قشری خوب و بد هست. حالا در چند میلیون ایرانی خارج از کشور هم این دو قشر هست. نگاه ما ایجابی نیست. با تردید نگاه می‌کنیم، مشکوک هستیم. پیشاپیش فکر می‌کنیم عنصر نامطلوب است تا اینکه ثابت کند مطلوب است.
صالحی گفت:
دو کشور ترکیه و عربستان در منطقه برای ما حیاتی هستند، حالا بگوییم رقیب هستند، همسایه‌اند یا دشمن هستند. باید کاری کنیم که به حکمت و عقلانیت نزدیک‌تر است. عربستان، کشور بزرگ منطقه و قبله‌گاه مسلمین است. دنیای جهان اسلام هم 90 درصد سنی‌مذهب هستند و همه رو به آنجا دارند. قبله‌گاه ما هم که رو به آنجاست. اهل سنت هم جدا از بحث قبله‌گاه خودشان را در تجانس با عربستان می‌بینند. به هر حال، عربستان در بین کشورهای اسلامی و عربی جایگاهی دارد. بنابراین ما با چنین کشور غنی، دارای جایگاه معنوی در اذهان مردم مواجهیم. من کاری به حکمرانان عربستان ندارم، عربستان را به‌عنوان یک کشور نگاه می‌کنم. حالا ما با چنین کشوری که این‌همه توانایی بالقوه و بالفعل دارد دربیفتیم که چه شود؟ او هم توانایی دارد، با ما درمی‌افتد. ما مشکل ایجاد کنیم او هم این کار را می‌کند. او که تسلیم اراده ما نمی‌شود، ما هم تسلیم نمی‌شویم. ما باید نوعی زندگی مسالمت‌آمیز با هم داشته باشیم. نه عربستان فکر کند ما در شئون داخلی‌‌اش می‌خواهیم دخالت کنیم نه ما این اجازه را می‌دهیم که در اوضاع داخلی‌مان دخالت کند. با ترکیه هم که تقارن فرهنگی داریم و در تاریخ 600-700 ساله اخیر دائم با هم در تماس بودیم. یا می‌جنگیدیم یا صلح داشتیم یا ازدواج بین‌درباری داشتیم. ترکیه پلی بین آسیا و اروپا و عربستان پلی بین ایران و جهان اسلام و عرب است. خوب ما باید این دو پل را داشته باشیم. برای دسترسی به اروپا از نظر تجاری، اقتصادی و فرهنگی، باید از ترکیه عبور کنیم. با عربستان می‌خواهیم وارد جهان اسلام و عرب شویم، باید از این پل استفاده کنیم اما همان‌طور که در طرف مقابل یک عده تکفیری هستند و واقعا اعتقاد دارند اگر شیعه را بکشند به بهشت می‌روند،یک عده هم در کشور ما متقابلا معتقدند نباید و به مصلحت نیست با اینها رابطه داشته باشیم البته جایگزینی هم ندارند و نمی‌گویند باید چه کنیم. در یک کوچه هم همسایه‌ها باید هوای هم را داشته باشند. اگر قرار باشد همسایه‌ها سنگ به حیاط هم بیندازند که نمی‌توانند با هم زندگی کنند. حالا ممکن است با همسایه‌ای اختلاف داشته باشیم اما می‌خواهیم زندگی کنیم و نمی‌شود که مدام در حیاط همدیگر سنگ بیندازیم.
او در مورد آینده برجام نیز گفت:
امیدواریم برجام احیا شود. اگر خدای ناکرده در این زمینه تعلل کنیم دوباره وارد کلاف سردرگمی می‌شویم که باز کردنش با خداست و ملت باز باید سختی و مشقت بسیار تحمل کنند.
