القاعده صاحب دولت شد

دولت کوچک القاعده (Al Qaeda mini- State) عنوان گزارش ویژه خبرگزاری رویترز است که یارا بایومی، نوا براوینگ و محمد غباری از خبرنگاران میدانی این خبرگزاری آنرا تهیه کرده اند.

در این گزارش مفصل که به نحوه و چگونگی قدرت گرفتن القاعده در بخشهای جنوبی یمن اشاره شده؛ آمده است: القاعده مدتی است که توانسته دولت کوچک را در بخشی از اراضی یمن بنا کرده و اعلام موجودیت کند. این گروه تروریستی امروز در بخشهای مهم، حساس و بندری یمن با دارایی معادل 100 میلیون دلار در بانکهای محلی، سومین بندر مهم یمن را در کنترلش دارد.

اگر امروز رقه، به عنوان پایتخت داعش در سوریه تحت کنترل تروریستهاست، مکلا- بندر جنوبی یمن- با 500 هزار نفر جمعیت در کنترل القاعده است. افراد القاعده امروز در مناطق تحت کنترل شان، از مردم مالیات می گیرند، مردان مسلح این گروه تروریستی آر پی جی به دست، از کشتی ها و قایق ها عوارض می گیرند و هر گاهی از مدینه فاضله ای که به خیال خودشان درست کرده اند، فیلم می گیرند و در اینترنت پخش می کنند.

آنگونه که سیاستمدارن و مقامات امنیتی یمن می گویند، امپراطوری ثروت القاعده از رهبران قبایل و ساکنان مکلا تأمین می شود. کارشناسان سیاسی می گویند جنگ یمن و حملۀ نظامی عربستان سعودی از مهمترین دلایل قدرت گرفتن القاعده در شبه جزیره عربستان بوده است.

جالب است بدانیم که تاجران محلی برآورد کرده اند که القاعده در کنار دارایی های بانکی توانسته 1.4 میلیون دلار از شرکت نفت ملی و همچنین 2 میلیون دلار روزانه از محل عوارض، مالیات بر اجناس و سوخت هایی که از بندر عبور می کنند، بدست آورد.
دولت القاعده شبه جزیرۀ عربستان که با نام AQAP یعنی Al Qaeda in the Arabian Peninsula شناخته می شود تنها در مکلا با در اختیار داشتن 1000 نیروی جنگی و 600 کیلومتر از خط ساحلی بخشی از یمن جنوبی به حساب می آید.

هرچند القاعده در شبه جزیره عربستان تاکتیک های داعش در عراق و سوریه را به کار می برد، اما شیوه خاص خودش را دارد. کارشناسان اما می گویند خطر اصلی اینجاست که این گروه تروریستی که حمله به مجله شارلی ابدو پاریس را برنامه ریزی کرده و بارها تلاش کرده بود که هواپیماهای آمریکایی را ساقط کند، در حال اشاعۀ دکترین و ایدئولوژی خود به اهالی منطقه تحت کنترلش است.
کارشناسان می گویند که القاعده شبه جزیرۀ عربستان در حال قدرت گرفتن است؛ مقامات آمریکایی به این واقعیت اذعان دارند که AQAP یکی از بزرگترین تهدیدهاست.

گفته می شود به همان میزان که ائتلاف سعودی همۀ تلاشش را صرف عقب راندن حوثی ها می کند، به همان اندازه القاعده فرصت قدرتمند شدن و گسترش مناطق تحت نفودش پیدا کرده است. به همین خاطر است که امروز این گروه تروریستی از گذشته قدرتمندتر شده است.
دقیقا یک هفته پس از آنکه عربستان سعودی در سال گذشته، عملیات طوفان قاطعیت را در یمن علیه حوثی ها کلید زد، نیروهای ارتش یمن، از مکلا خارج شدند و به سمت نواحی جنگی رفتند، اهالی منطقه متعاقباً در مقابل این خلأ قدرت بی دفاع شدند و در نتیجه نیروهای AQAP وارد شهر شده، ساختمان های دولتی را گرفتند و 150 نفر از یارانشان از زندان آزاد کردند.

و دقیقا همانطور که دولت اسلامی(داعش) بانک مرکزی موصل در شمال عراق را تصاحب کرد، AQAP نیز با اشغال بانک مرکزی مکلا نزدیک به 100 میلیون دلار را به جیب زد.

نکته مهم و جالب قضیه اینجاست که AQAP تنها درصدد افزایش دارایی و یا اراضی تحت کنترلش نیست، این گروه تروریستی که امروز توانسته دولت کوچکی در اراضی تحت کنترلش تشکیل و اداره کند، در تلاش است تا به رسمیت شناخته شود.

به گفته یکی از رهبران قبایل و دو تن از مقامات یمنی، در ماه اکتبر گذشته القاعده در تماس با دولت یمن تقاضای صدور نفت و تقسیم درآمد آنرا با دولت مطرح کرده بود، اما مورد پذیرش واقع نشده بود. یکی از رهبران قبایل به خبرگزاری رویترز می گوید: القاعده یک واسطه به دولت فرستاده بود، تا معامله را جوش بدهد، آنها نیاز به اسنادی از سوی دولت داشتند تا به آنها اجازه فروش نفت بدهد، آنهم در ازای 25 درصد سود برای تروریستها و 75 درصد برای دولت. به گقته بدر بالسلامه، وزیر حمل و نقل یمن، حاکمیت این درخواست را رد کرد. این مقام یمنی افزود: دولت این تقاضا را رد کرد، چون نمی خواست به این گروه تروریستی وجاهت و مشروعیت بدهد.

یک مقام محلی دیگر می گوید AQAP در حال حاضر روزانه 2 میلیون دلار درآمد دارد که البته این رقم طبق برخی منابع به 5 میلیون دلار هم می رسد.

محبوبیت القاعده؛ زنگ خطری برای خاورمیانه

کارشناسان ادعا می کنند که القاعده توانسته با استفاده از اختلافات موجود در یمن، دولت آرامی را در مناطق تحت کنترلش را تأسیس کند. حوثی ها از بخش های مهمی از یمن عقب نشینی کرده اند و القاعده توانسته جای آنها را بگیرد. مردم نیز در سرزمینهای تحت کنترل القاعده رضایت دارند و هیچ اعتراضی به حکومتداری آنها نمی کنند.

یک کارشناسی مسائل سیاسی که مسئله یمن را دنبال می کند، در این باره می گوید: القاعده در حال محکم کردن پایه های سیاسی و اقتصادی خود در مناطق تحت کنترلش است و در صورتی که در این مسیر موفق شود، تهدید آن به مراتب خطرناک تر است؛ دقیقا همانند گروه الشبابی که امروز در همسایگی سومالی زندگی می کند. این کارشناس مسائل سیاسی می گوید: شاید با یک القاعده به مراتب پیچیده تر روبرو باشیم، نه به عنوان یک سازمان تروریستی؛ به عنوان جنبشی که سرزمین در اختیار دارد و مردم در آن اعتراضی ندارند.

زهرا خدایی/ خبرآنلاین