علی اکبر ولایتی، مشاور رهبر انقلاب در امور بینالملل گفت:
تعامل ایران با چین و روسیه که دوسویه و بر اساس اقتدار و احترام متقابل است با شعار «نه شرقی نه غربی» مباینتی ندارد.
به گزارش اسپادانا خبر و به نقل از تسنیم، او ادامه داد:
سفر رئیسی به روسیه هم برای لغو و هم برای خنثیسازی تحریمها نقطه عطفی در تاریخ دیپلماسی جمهوری اسلامی است. طبیعی است روسیه که نقش تعیینکنندهای در مذاکرات دارد مورد مشورت قرار بگیرد.
ولایتی ادامه داد:
سیاست نه شرقی نه غربی تبلوری از گفتمان انقلاب اسلامی است. نوعی موازنه منفی که از گذشته و از زمان ملی شدن نفت سیاست ایران در زمان حکومت دکتر مصدق با حضور مرحوم آیتالله کاشانی مطرح بود یعنی نه روسیه و نه انگلیس. بعداً در انقلاب تحت عنوان نه سلطه غرب و نه سلطه شرق مطرح و دنبال شد. آنهم در زمانی که غرب و شرق ظرفیت ایجاد سلطه داشتند. شرق و غرب آرمانی یعنی نه سلطه لیبرالیستها و نه سلطه کمونیستها. حال دیگر در دنیا، نه در روسیه نه در چین، کمونیسم با آن زمینهها وجود ندارد.اینکه بخواهیم القا کنیم که با رابطه با چین و روسیه، سیاست نه غربی نه شرقی زیر سؤال میرود یک برداشت غلط است.قدرت منطقهای ایران رو به تزاید است. ایران امروز با ایران 50 سال پیش کاملاً متفاوت است. هیچگاه ایران به ایناندازه در جمهوری اسلامی قوی نبوده است. امروز ایران از قدرت و اثرگذاری منطقهای و بینالمللی قابلتوجهی برخوردار است و خود آمریکاییها اعتراف میکنند و میگویند ما به 3 کشور قدرتمند ایران، چین و روسیه طرف هستیم. «الفضل ما شهدت به الاعداء» همین است دیگر. فضل این است که دشمنان به آن گواهی بدهند. شما الآن ملاحظه میکنید که جمهوری اسلامی ایران به وجود آمد و یکی از مهمترین آثار تغییر حکومت شاهنشاهی وابسته به حکومت مستقل اسلامی این بود که ظرفیتهای درونی این کشور بزرگ ریشهدار تمدنی به فعلیت درآمده است. امروز جمهوری اسلامی ایران بهجایی رسیده که دشمنان نظام بهویژه آمریکاییها احتمال مقابله با این کشور را از ذهن خودشان دور کردهاند. دو سال پیش بود که ایران پهپاد آمریکایی (گلوبالهاوک) را ساقط کرد و بعدازآن هم اعلام شد که یک هواپیمای متعلق به نیروی دریایی آمریکا که 35 سرنشین داشت و به مرزهای ما تعرض کرده بود را بااینکه میتوانستیم اما مورد هدف قرار ندادیم. یعنی ایران به این میزان از قدرت بازدارندگی رسیده که هیچ قدرتی در دنیا جرأت نمیکند بخواهد با ایران مقابله کند و از عواقبش مصون بماند بنابراین روسیه، روسیه تزاری یا شوروی کمونیستی نیست. ایران و روسیه دو کشوری هستند که در دریای خزر همسایه یکدیگر هستند، هر دو جزو کشورهای مقتدر منطقه و تأثیرگذار در صحنه بینالمللی محسوب میشوند. رابطه با روسیه رابطه دوسویه و برابر است؛ رابطهای بر اساس احترام متقابل، حقوق برابر و عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر و همچنین ایران امروز از قدرت بازدارندگی و عمق نفوذ راهبردی برخوردار است و بر اصول و مواضع خود ایستادگی دارد. به عبارتی در تاریخ ایران هیچگاه بهاندازه امروز قدرتمند نبودهایم بنابراین چنین رابطهای نمیتواند اشکال داشته باشد.شوروی کمونیست وجود داشت که میخواستند آرمان کمونیسم و دیکتاتوری پرولتاریا به مرکزیت کرملین جهانی کنند و بعضیها هم بالاخره انگیزههای دیگری دارند. سؤال این است که دلیل چیست؟ یعنی چه که به سمت روسیه غش کردهایم؟ مگر در رژیم پهلوی به سر میبرند؟ اساساً چه نیازی است که به سمت کشوری غش کنیم؟ درخصوص رابطه با دنیا مثالهای متعددی داریم که غربیها نخواستند و نتوانستند با ما کار کنند. آمریکا در بسیج و تهییج کشورها علیه ایران نقش اساسی داشت آنهم کشورهایی که با ما کار میکردند. آلمان، ژاپن و فرانسه سه کشور مهم صنعتی و طرفدار غرب هستند که وقتی انقلاب شد همه تحت هدایت آمریکا بساطشان را جمع کردند و رفتند. مثلاً وقتی در بوشهر آلمانیها داشتند برای برق اتمی یک رآکتور و مرکز هستهای را میساختند ولی بعداز اینکه انقلاب شد رفتند و بنده که 16 سال در وزارت خارجه بودم هرچه تلاش کردم که بیایند و همکاری را ادامه بدهند نیامدند. ژاپنیها در حوزه پتروشیمی در بندر امام یک پروژه داشتند یا فرانسویها که در دارخوین یک پایهای را گذاشته بودند که یک رآکتور هستهای را درست کنند که آنها هم گذاشتند و رفتند. آلمانیها در حوزه صنایع زراعی در یک کارخانه شیمیایی برای تولید سموم شیمیایی یک قرارداد همکاری داشتند که نیمهکاره رها کردند. اروپاییها خسارات و هزینههای بسیاری را به ما تحمیل کردند. چرا؟ چون حکومتی میخواستند که مثل رژیم پهلوی وابسته به خود آنها باشد. بنابراین مخالفت اینها مخالفت با استقلال انقلاب اسلامی است. به همین خاطر همیشه به دنبال آن بودند که انقلاب ساقط بشود کاری که در نیاکاراگوئه، ویتنام، روسیه و جاهای دیگر مثل کوبا، لائوس، کامبوج، آنگولا و اتیوپی کردند.شوروی بعد از فروپاشی کاملاً متفاوت از قبل شد. هرچند برخی مواقع ما را آزمودند و خواستند که مثل برخی دیگر رفتار کنند اما دیدند که جمهوری اسلامی دنبال رابطهای برابر، دوسویه و بر اساس احترام متقابل است و به سمت ما متمایل شدند. آمریکاییها چون میخواهند مداخله کنند، کودتا کنند و ایران را به زانو دربیاورند نتوانستهاند صلاحیت و لیاقت رابطهای مثل رابطه ایران با روسیه را به دست بیاورند. اینکه با روسیه تعامل بشود و با آمریکای بدعهد که همواره در حال تهدید و تحریم ایران بوده است رابطهای وجود نداشته باشد به معنای این نیست که سیاست نه شرقی نه غربی زیر سؤال رفته است.آمریکاییها خیلی بدعهدی کرده و سابقه سیاهی دارند- هم قبل انقلاب و هم بعد از انقلاب- و باید به اصلاح خود و تسویه بدهیها بپردازند. آنها همواره به خصومت و دشمنی مشغول بودهاند. از دکترین نیکسون تا کودتای آژاکس و نقش داشتن در 28 مرداد 32، حمایت از شاه و ساواک تا بعد از انقلاب و کمک به صدام حسین، طراحی کودتاها علیه انقلاب اسلامی، تهدید و تحریمها و تا همین اواخر در مورد برجام و... چگونه میشود به این کشور اعتماد کرد و خوشبین بود؟
او ادامه داد:
بیتردید جمهوری اسلامی ایران جزو مستقلترین کشورهاست و دست ایران در اینکه سیاستهای مستقل خود را پیش ببرد باز است. همین استقلال در کنار قدرت بازدارندگی یکی از مهمترین مؤلفههای قدرت جمهوری اسلامی است. ناتو هم دشمن مشترک ما، چین و روسیه است. ما مخالف این هستیم که ناتو بخواهد اطراف کشور ما و در مرزها ماجراجویی کند.
او گفت:
اگر مقاومت نبود ایران در منطقه خاورمیانه حیات سیاسی رو به رشدی نداشت. اگر مقاومت نبود آمریکاییها ما را راحت میگذاشتند؟ بدون شک ایران نقش اساسی در شکلگیری مقاومت در عراق، سوریه، افغانستان، یمن و لبنان داشته است. میتوان گفت که اگر مقاومت نبود ایران در منطقه خاورمیانه حیات سیاسی رو به رشدی نداشت. اگر مقاومت نبود آمریکاییها هرگز دست از خاورمیانه برنمیداشتند و ما شاهد بحرانهای مکرر و متعددی در منطقه میبودیم.«دیپلماسی» فرمان و «میدان» موتور محرکه است. اگر شما در میدان امتیازی به دست نیاورید دیپلماسی حرف است.
ولایتی ادامه داد:
جناب آقای رئیسی الحمدلله به سیاست توسعه روابط با شرق بهخوبی توجه دارند و این شجاعت را دارند که میتوانند بسیاری از سدها را بشکنند. سفر رئیسجمهور به روسیه هم بخش مهمی از عملیاتی کردن نگاه به شرق است. ما تابهحال از داشتن روابط با روسیه بهویژه در حوزه تکنولوژی - که یک هزارمش را غربیها به ما نمیدهند- سود بردهایم. علاوهبر این رابطه با روسیه و چین امروزی که رابطهای برابر و بر اساس احترام متقابل است دست ایران را در لغو تحریمها و خنثیسازی آنها بازتر میکند.