آمریکا به دیپلماسی پایبند نیست
سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در نشست خبری خویش گفت:
ما واژه «دشوار» را در توصیف مذاکره با آمریکا به‌کار بردیم چرا که بخشی از پیچیدگی این مذاکره ناشی از آن است که طرف مقابل به هیچ‌یک از قواعد متعارف دیپلماتیک پایبند نیست. اعمال تحریم در شرایطی که مدعی پیگیری یک روند دیپلماتیک با جمهوری اسلامی ایران هستند،خود گواهی بر نبودِ جدیت و حسن‌نیت در رویکرد آنان است. این واقعیت اثبات می‌کند که سیاست‌گذاران آمریکایی نگاهی خصمانه به مردم ایران دارند و به‌هیچ‌وجه نباید ادعاهای آنان در مورد تعهد به گفتگو و دیپلماسی را جدی گرفت. ایران مسیر دیپلماسی را انتخاب کرده است زیرا بر این باور است که در موضوع هسته‌ای هیچ‌گونه نگرانی یا نکته پنهانی وجود ندارد.
به گزارش اسپادانا خبر، «اسماعیل بقائی» در پاسخ به سوالی در ارتباط با ادامه تحریم‌های آمریکا علیه ایران به رغم اینکه مذاکرات بین دو کشور در جریان است گفت:
هزینه تحریم‌های جدید که آمریکا علیه ایران اعمال می‌کند بار سیاست‌گذاران آمریکایی را بیشتر می‌کند چرا که این تحریم‌ها مصداق نقض جنایت علیه بشریت و حقوق بشر است. ما یک روند دیپلماتیک را انتخاب کردیم به خاطر اینکه بر این باور هستیم که هیچ چیزی برای نگرانی نداریم و برنامه هسته‌ای ایران صلح آمیز است و بارها این موضوع را اعلام کرده‌ایم.
سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به سوالی در مورد تهدید مقامات تروئیکای اروپایی علیه ایران برای استفاده از مکانیزم ماشه گفت:
ما هیچ اقدام ناحق و غیردوستانه‌ای را بی‌پاسخ نمی‌گذاریم و فکر می‌کنیم که هیچ دلیل قانونی و منطقی برای استفاده از مکانیزم ماشه وجود ندارد.
وی با تاکید بر اینکه «برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز است» ادامه داد:
چیزی که ما شاهد آن هستیم اصرار برخی از کشورهای اروپایی برای ابزارسازی از یک امکان در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد است.
وی با بیان اینکه «استفاده از این ساز و کار به این معناست که طرف‌های استفاده کننده به دنبال رویکرد مذاکراتی نیستند و به دنبال ارعاب و تهدید هستند» گفت:
در برابر هرگونه اقدام احتمالی آنها در این ارتباط، ما نیز اقداماتی را انجام می‌دهیم و قبلاً این موضوع را اعلام کرده‌ایم. امیدواریم که کشورهای اروپایی در رویکرد خود که چند ماهی است آن را دنبال می‌کنند، تجدید نظر کنند چرا که این ابزار یک شمشیر دو لبه است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره تغییر مواضع آمریکا پس از مذاکرات گفت:
در رابطه با تغییر مواضع طرف‌های آمریکایی ظریفی این موضوع را به بازی مارو پله تشبیه می‌کرد. ما هر وقت که یک جلسه مذاکراتی داریم احساس می‌کنیم که پیشرفت‌هایی صورت گرفته و حداقل دیدگاه‌های یکدیگر را می‌فهمیم اما متأسفانه همین که طرف‌های آمریکایی به واشنگتن می‌رسند مواضع دیگری را بیان می‌کنند و این ایجاد عدم قطعیت متعدد و مکرر کار را برای هر روند مذاکراتی دشوار و بیش از پیش این شک و شبهه را ایجاد می‌کند که آیا واقعا طرف مقابل اساساً در این روند مذاکراتی جدی است؟ این سوالی است که قاعدتاً طرف‌های آمریکایی باید به آن پاسخ دهند.
او در پاسخ به سوالی تصریح کرد:
تاکنون هیچ پیشنهاد مکتوبی از سوی آمریکا دریافت نکرده‌ایم و هر آنچه که دریافت شده به صورت شفاهی بوده است. در مورد پیشنهادات شفاهی نیز شما شاهد هستید که هر روز به صورت مکرر تغییر داده می‌شود و این خود ایجاد ابهام و سردرگمی بیشتری می‌کند و این بسیار دشوار است که یک پروسه مذاکراتی را به پیش ببرید در شرایطی که یک طرف مطلقاً از ثبات قدم در بیان مواضع مذاکراتی برخوردار نیست. مواضع مطرح شده در میز مذاکرات از سوی طرف مقابل در خیلی موارد با اظهارنظر های رسانه‌ای متفاوت و حتی متناقض بوده است و این موضوع پیشبرد کار را با مشکل ایجاد می‌کند و من خودم مطمئن نیستم که آیا سیاستمداران آمریکایی متوجه این موضوع هستند که چنین تغییراتی در بیان مواضع به چه میزان زیادی به جایگاه و اعتبار مذاکراتی آنها ضربه می‌زند یا نه؟
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در پاسخ به سوالی درباره ادعای برخی از رسانه‌های غربی مبنی بر اینکه همزمان با مذاکرات ایران و آمریکا، مذاکرات موازی دیگری هم بین مقامات ایران و آمریکا و به طور مشخص «علی شمخانی» و «مارکو روبیو» گفت:
خیر. تنها روند مذاکراتی که وجود دارد همین مذاکرات غیرمستقیم است که از طرف جمهوری اسلامی ایران، «سید عباس عراقچی» وزیر محترم امور خارجه و از طرف آمریکایی، «استیو ویتکاف» نماینده ویژه رئیس‌جمهور مدیریت می‌کنند. هر چهار دور مذاکرات بسیار شفاف اطلاع‌رسانی شده و هم نتایج آن تا حدی که امکان اطلاع رسانی بوده اطلاع‌رسانی شده است بنابراین همه چیز شفاف انجام شده است. هر روند مذاکره‌ای قاعدتاً برای حل یک چالش برای حل یک اختلاف است، لذا اینکه ما به‌رغم شنیدن دیدگاه‌های متناقض و اظهارنظرهای ضد و نقیض از طرف آمریکایی، باز هم در مذاکرات شرکت می‌کنیم برای اثبات حقانیت، حسن‌نیت و جدیت خودمان در رسیدن به یک تفاهم معقول، عادلانه و پایدار است و هم اینکه اساساً صرف شرکت در یک روند مذاکراتی به معنی پذیرش دیدگاه‌ها یا مطالبات طرف مقابل نیست؛ اگر چنین بود که اصلا به روند مذاکراتی نیازی نداشتیم. هر روند مذاکراتی برای پیگیری و رسیدگی به نقاط اختلاف است، از این جهت ما تا الان در آن شرکت کردیم و امیدواریم که از این طریق بتوانیم نهایتاً به یک نتیجه معقول برسیم.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با موضوع کنسرسیوم هسته‌ای گفت:
ما هیچ‌گاه موضوع کنسرسیوم را مطرح نکردیم در عین حال که موضوع جدیدی نیست و از دو دهه قبل که مباحث مذاکراتی مطرح بوده در ارتباط با این موضوع بحث و صحبت شده است که یک توجیه آن این است که منطقه غرب آسیا ممکن است به صورت روزافزون در آینده نیازمند انرژی هسته‌ای باشد و بد نیست که کنسرسیومی با مشارکت کشورهای منطقه در این زمینه ایجاد شود. اگر چنین ابتکاری وجود داشته باشد ما از آن استقبال می‌کنیم و می‌توانیم مشارکت کنیم. البته باید این موضوع را در نظر بگیریم که این نمی‌تواند جایگزینی برای غنی‌سازی در داخل ایران باشد و اگر نیت از طرح این موضوع این باشد که غنی‌سازی در ایران انجام نشود و ما از آن منصرف شویم چنین اتفاقی نخواهد افتاد.
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد:
ما در مورد غنی‌سازی در داخل خاک ایران از کسی اجازه نمی‌گیریم و آمریکا در جایگاهی نیست که در مورد حق یک کشور در ارتباط با این موضوع که در معاهده منع اشاعه نیز آمده است بخواهد مجوز صادر کند یا نه. این سفسطه آگاهانه و برای تحریف افکار عمومی است که گفته می‌شود هر کشوری به دنبال غنی‌سازی است به دنبال اهداف غیرصلح آمیز است چرا که کشورهایی وجود دارند که غنی‌سازی انجام می‌دهند ولی سلاح هسته‌ای ندارند.
وی با تاکید مجدد مبنی بر اینکه «برنامه هسته‌ای ایران کاملا صلح‌آمیز است و موضوع غنی‌سازی حقی است که در معاهده منع اشاعه نیز به رسمیت شناخته شده است»، گفت:
از طرف دیگر شما نمی‌توانید در عین حال که متحد شما در منطقه از سلاح‌های کشتار جمعی و هسته‌ای برخوردار است و اقدام به اشغالگری می‌کند، آن را نادیده بگیرید و از کشوری که عضو معاهده منع اشاعه است و سابقه هیچ‌گونه تعرضی ندارد و برنامه هسته‌ای‌اش صلح‌آمیز است انتظار داشته باشید که برنامه هسته‌ای خود را تعطیل کند. این یک درخواست غیرمنطقی و غیرقانونی است.
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد تا این لحظه هنوز زمان و مکان دور بعدی مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا مشخص نشده است.
بقائی همچنین در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با تلاش‌ها و اقدامات خرابکارانه رژیم صهیونیستی برای تحت تاثیر قرار دادن مذاکرات ایران و آمریکا گفت:
واقعیت این است که رژیم صهیونیستی ثابت کرده هیچ حد و مرزی در نقض قوانین، قواعد و هنجارهای بین‌المللی قائل نیست. همین اتفاقاتی که همین الان در غزه در حال وقوع است، اشغال خاک دو کشور اسلامی منطقه یعنی سوریه و لبنان و حملات مکرر به یمن، ترورهایی که صورت گرفته از جمله ترور دانشمندان هسته‌ای ایران یا موضوع موسوم به لاون در سال ۱۹۵۴ یک نمونه از صدها نمونه‌ای است که رژیم صهیونیستی برای تخریب روندهایی که به هر نوعی فکر می‌کرده به ضرر مطامع خودش است، متوسل شده است بنابراین هیچ‌کس نمی‌تواند این موضوع را رد کند؛ بله، در آینده هم رژیم صهیونیستی ممکن است به یک اقدام خرابکارانه و ایذایی متوسل شود برای اینکه در نتیجه، انگشت اتهام به سمت ایران دراز شود و از طرف دیگر بهانه و مبنایی برای ایجاد درگیری در منطقه پیدا کند. هیچ‌کس نمی‌تواند این احتمال را رد کند اما مهم این است که جامعه بین‌المللی قطعا رویکردهای مخرب و غیرقانونی رژیم صهیونیستی را به خوبی شناخته و همه کشورها، همه طرف‌ها و کل جامعه بین‌المللی باید مراقب باشند که رژیم صهیونیستی در راستای ارتکاب جنایات خود در تجاوزگری و در توسعه طلبی‌اش بیش از این مرتکب اقدامات خلاف صلح و ثبات بین‌المللی نشود.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سؤالی درباره نشست سه جانبه وزیران امور خارجه ایران، قطر و عمان در تهران گفت:
ما با همه کشورهای حاشیه خلیج فارس رابطه خوبی داریم. در هفته گذشته وزیر خارجه سفری به چهار کشور حوزه خلیج فارس از جمله عربستان، قطر و امارات داشتند و در آنجا یکی از موضوعاتی که بحث شد تحولات مرتبط با مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا بود. انتظار ما از کشورهای حاشیه خلیج فارس این است که خیر و صلاح منطقه و رابطه همسایگی را در نظر بگیرند و در دیدگاه‌ها و موضع گیری‌ها و رویکردهایشان نسبت به موضوعات مختلف منطقه انتخاب‌هایشان مبتنی بر پیشبرد منطقه قوی، باثبات و مصون از سوء نفوذ و اعمال نفوذ سوء طرف‌های ثالث و خارج از منطقه باشد.
سخنگوی وزارت خارجه در مورد نقش قطر نیز گفت:
نقش قطر مهم و سازنده است. قدردان این نقش هستیم همانطور که عمان نقش داشت و این یکی از نشانه‌های رویکرد اثرگذار ایران در نگاه به منطقه و توجه به همسایگان به عنوان شرکای مهم ایران در امر تلاش برای حفظ و صیانت منطقه در برابر هرگونه ناامنی و چالش‌هایی که ممکن است از سوی برخی اعمال شود، است.
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با موضوع تحریم‌ها گفت:
موضوع تحریم، موضوع جدیدی نیست. ما چهل و چند سال است که با تحریم‌های متنوع و متعدد و چند لایه آمریکا مواجه هستیم و یاد گرفتیم که چگونه بتوانیم منافع خود را تامین کنیم. ما قطعاً نمی‌توانیم دست روی دست بگذاریم؛ به خاطر اینکه آمریکا مجموعه قوانین تحریمی که قطعاً هم مبنای قانونی ندارد و هم از لحاظ حقوق بشری کاملا مردود و محکوم است را به اجرا بگذارد بنابراین ما راه‌های مختلفی را حتماً امتحان کردیم و باز هم این مسیر را ادامه خواهیم داد، برای اینکه بتوانیم منافع خود را تامین کنیم. نکته دیگر در مورد تحریم‌هایی است که در حین مذاکرات در حال اعمال است. این را من به عهده مردم ایران و جامعه بین‌المللی می‌گذارم که قضاوت کنند واقعاً طرف آمریکایی تا چه میزان در روند مذاکرات و در ادعاهایی که راجع به پیشبرد گفت‌وگو با ایران برای حل موضوعات مرتبط با هسته‌ای ادعا می‌کند؟ جدیت و حسن‌نیت دارد. طبعاً این گونه اقدامات به هیچ عنوان نشانه حسن نیت و جدیت تلقی نمی‌شود.
بقائی در پاسخ به سوال دیگری درباره موضوع سرمایه‌گذاری آمریکا در ایران گفت:
آن چیزی که شرکت‌های آمریکایی را از فعالیت اقتصادی در ایران یا با ایران منع کرده است، ایران نبوده است. آمریکایی‌ها به موجب قوانین تحریمی خود، از هرگونه مراوده اقتصادی با ایران منع شده‌اند. بنابراین مشکل از طرف ایران نیست، مشکل از طرف قانونگذاران آمریکایی است که طی این چهل- پنجاه سال با وضع قوانین و مقررات مختلف، هم در سطح کنگره و هم در سطح دستورات اجرایی، هرگونه مراوده اقتصادی بین اشخاص حقیقی یا حقوقی ایرانی و آمریکایی را منع کردند و برای آن کیفر در نظر گرفتند، لذا این مسئله‌ای است که از طرف آمریکایی‌ها باید حل و فصل شود.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوالی در مورد اخبار منتشر شده مبنی بر آمادگی ایران جهت شرکت در عملیات حفظ صلح سازمان ملل گفت:
اعلام آمادگی ایران در جریان یک اجلاس عالی رتبه در برلین درباره عملیات حفظ صلح سازمان ملل مطرح شده است. از گذشته همکاری‌هایی داشتیم و اعلام آمادگی هم کردیم در برنامه‌های حفظ صلح سازمان ملل مشارکت کنیم و این نشانگر رویکرد مسئولانه ایران برای حفظ صلح و امنیت بین‌المللی در مناطق منازعاتی است.
این دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران همچنین در پاسخ به سوالی درباره آخرین وضعیت معاهده مشارکت جامع راهبردی ایران و روسیه گفت:
این معاهده موضوع مهمی است از ابتدا گفتیم به عنوان یکی از اولویت‌های دستگاه دیپلماسی آن را در دستورکار داریم.
بقائی همچنین در مورد پیشنهادهای ایران به آمریکا در جریان مذاکرات گفت:
راجع به پیشنهادهای ما، به عنوان یک اصل کلی گفتیم که به‌دنبال تسلیحاتی‌سازی برنامه هسته‌ای خود نیستیم و برای اینکه به صورت شفاف ایجاد اعتماد کنیم، حاضر به پذیرش میزان زیادی از بازرسی‌ها حتی فراتر از معاهده عدم اشاعه و موافقت‌نامه‌های پادمانی در دوره حیات برجام شدیم؛ البته برجام به عنوان سند ملزم به قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل کماکان زنده است، اما ما بنا به حقی که طبق برجام به ما داده شده بود، بعد از خروج آمریکا ناگزیر شدیم که بخشی از تعهدات خود را اجرا نکنیم، در ادامه هم گفتیم اگر هدف، قصد و نیت ادعای طرف مقابل، صادقانه واقعاً این باشد که ایران به بمب دسترسی پیدا نکند، با توجه به این که برنامه هسته‌ای ما صلح‌آمیز بماند و در این تردیدی نداریم، امری قابل محقق است. ما گفتیم در این زمینه آماده همکاری هستیم و موضوعی است که به نوعی تحصیل حاصل هست و در این زمینه حاضریم سازوکارها و تدابیر مختلف را با نظارت و همکاری آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اتخاذ کنیم، برای اینکه نشان دهیم برنامه هسته‌ای ما به هیچ عنوان به سمت تسلیحاتی شدن نخواهد رفت اما اگر قصد و نیت طرف مقابل که به تدریج با نشانه‌هایی که می‌بینیم در حال روشن شدن است، این باشد که صنعت هسته‌ای ایران را تعطیل و غنی‌سازی را متوقف کند این یک بحثی است که اصلا صورت مسئله را عوض می‌کند.
وی همچین در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با موضوع غنی‌سازی در ایران تاکید کرد:
موضوع غنی سازی، به عنوان بخشی از چرخه طبیعی هسته صنعت هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران، به هیچ عنوان قابل مذاکره نیست. غنی‌سازی یک امر فانتزی نیست که از ایران بخواهیم متوقف یا تعلیق کند. غنی‌سازی یک فناوری و یک نیاز است برای اطمینان از اینکه صنعت هسته‌ای ایران بدون وقفه به کار خود ادامه خواهد داد و نتیجه دهه‌ها زحمت و تلاش و خون دانشمندان هسته‌ای ماست؛ بنابراین هم حقی است که طبق معاهده منع اشاعه ایران از آن برخوردار است و هم حاصل زحمت دانشمندان ایرانی است که به هیچ عنوان نمی‌شود از آن گذشت، لذا موضع ما در این زمینه خیلی روشن و صریح بیان شده است.
او در پاسخ به سؤال دیگری درباره اقدام اخیر دولت انگلیس در بازداشت چند تبعه ایرانی و دادگاهی کردن تعدادی از آنها به اتهام طراحی اقدام تروریستی و سپس آزادی چند نفر از آنها گفت:
ظاهرا کشورهای اروپایی بعضا از هم الگوبرداری می‌کنند. اتفاقاتی که در هفت الی هشت روز اخیر رخ داد از لحاظ حقوقی و حقوق بشری تمام عناصر مفهوم بازداشت خودسرانه را در خود دارد و مشخص نشده به چه اتهامی این افراد بازداشت شدند. چند نفر از کسانی که به اتهام نقض قوانین ضدتروریسم انگلیس دستگیر شده بودند به تازگی آزاد شدند، بدون اینکه مشخص شود دلیل بازداشت چه بود. سه نفر به دلیل مسائل امنیتی در بازداشت هستند، نه به آنها دسترسی کنسولی داده شده و نه مشخص شده دلیل بازداشت آنها چیست. مطبوعات انگلیس گفتند که این افراد با دولت ایران ارتباط دارند، این اتهام مرتبط با ایران مفهوم مبهم و بی‌معنایی است. هر تبعه یک کشور برای گرفتن گذرنامه با دولتش ارتباط دارد و آیا این یک جرم است؟
بقائی با بیان این که ابعاد مبهم این موضوع برای ما زیاد است گفت:
دیروز کاردار انگلیس به وزارت خارجه احضار و مراتب اعتراض ایران در این ارتباط به وی اعلام شد. امیدواریم مراجع ذیربط انگلیسی هر چه زودتر شفاف‌سازی کنند و شائبه‌های جدی مبنی بر اینکه این اقدام انگیزه سیاسی داشته را رفع کنند.
سخنگوی وزارت خارجه ایران در پاسخ به سؤال دیگری در مورد مواضع ضد و نقیض مقامات آمریکایی در طول برگزاری مذاکرات گفت:
بیان مواضع مذاکراتی در رسانه به هیچ عنوان مفید نیست. با دقت همانطور که به مواضع مذاکراتی در داخل اتاق مذاکره گوش می‌دهیم، حتما موضع گیری‌های رسانه‌ای مقامات ذیربط رسانه‌ای در سطح علنی را رصد کرده و مدنظرمان خواهد بود. این‌ها در جمع‌بندی و کنش‌های ما در ادامه روند مذاکراتی تأثیر می‌گذارد. چنین ضد و نقیض‌گویی‌هایی در روند مذاکرات و فضای مذاکرات تأثیر خواهد گذاشت.
بقایی با اشاره به طرح گله از سوی ایران در ارتباط با این گونه رفتار مذاکراتی مقامات آمریکایی گفت:
ما شکایت خود را در این ارتباط از طریق وزیر خارجه عمان به طرف مقابل منتقل کرده‌ایم.
منبع| ایسنا
