ایران به نظرات آمریکا برای احیای برجام پاسخ داد

ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران از ارسال نظرات جمهوری اسلامی ایران در مورد پاسخ آمریکا درباره متن پیش‌نویس توافق احتمالی  احیای برجام به هماهنگ کننده خبر داد.

به گزارش اسپادانا خبر، او گفت:

پس از دریافت پاسخ آمریکا، تیم کارشناسی جمهوری اسلامی ایران آن را به دقت مورد بررسی قرار داده و پاسخ‌های ایران پس از ارزیابی در سطوح مختلف تدوین و به هماهنگ‌کننده تحویل داده شد.

جمهوری اسلامی ایران ۲۵ مرداد (۱۶ آگوست) نظرات و درخواست های خود را درباره پیشنهادات اتحادیه اروپا درباره مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین ارسال کرد و آمریکا پس از بیش از یک هفته از آن در دوم شهریور ماه (۲۴ آگوست) نظر خود را در این باره به اتحادیه اروپا ارائه کرد.

ساعاتی پس از انتشار خبر ارائه پاسخ جمهوری اسلامی به اتحادیه اروپا، ودانت پاتل، معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفت:

«تأیید می‌کنیم که پاسخ ایران را از طریق اتحادیه اروپا دریافت کرده‌ایم. ما در حال بررسی آن هستیم و از طریق اتحادیه اروپا پاسخ خواهیم داد اما متأسفانه این (پاسخ ایران) سازنده نیست.»

لورا روزن، خبرنگار حوزه بین‌الملل در واشنگتن نیز به نقل از یک مقام دولت آمریکا نوشته که پاسخ ایران «دلگرم کننده نیست.»

استفانی لیختن اشتاین، خبرنگار پولیتیکو نیز مدعی شد:

یک دیپلمات اروپایی با ارزیابی منفی ایالات متحده موافق است و به من می گوید که پاسخ ایران به اظهارات ایالات متحده در مورد پیش نویس توافق هسته ای "منفی و غیر منطقی" به نظر می رسد. شخص دیگری به سادگی اضافه کرد که پاسخ ایران "اصلا خوب به نظر نمی رسد". 

محمد مرندی، مشاور تیم مذاکره‌کننده ایران می گوید:

کارین ژان پی یر، سخنگوی کاخ سفید در جمع خبرنگاران ادعا کرد چنانچه ایران آماده عمل تعهداتش در توافق ۲۰۱۵ باشد ما نیز متقابلا به آن عمل خواهیم کرد.

ما از استقلال آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قاطعانه حمایت می کنیم. نباید بین اجرای مجدد توافق هسته ای با تعهدات ایران بر اساس معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای هیچ ارتباط و شرطی وجود داشته باشد. احیای برجام نباید مشروط به تحقیقاتی شود که طبق معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته ای جزو وظایف قانونی است. ترجیح این است که بازگشت به برجام با حل شدن مسائل باقیمانده در آژانس باشد.

وی مدعی شد:

ایران باید به پرسش های آژانس بین المللی انرژی اتمی پاسخ های قانع کننده بدهد. مسایل پادمانی مربوط به پرونده ایران در آژانس غیر سیاسی است.

باراک راوید، خبرنگار نشریه آمریکایی اکسیوس به نقل از یک مقام ارشد اروپایی گفت که پاسخ ایران موضوع تحقیقات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را مجددا روی میز آورد درحالیکه ایالات متحده و سه کشور اروپایی (بریتانیا، فرانسه و آلمان) فکر می‌کردند قبلاً حل شده است.

این مقام اروپایی افزود:

"واکنش ایران کاملا غیر منطقی بود. تهران می خواهد متن هماهنگ کننده اتحادیه اروپا در مورد پادمان های هسته ای را مجددا تغییر دهد که قبلاً هم در خارج از چارچوب انعطاف ما بود و ایرانی ها به طور ضمنی در پاسخ 15 آگوست خود پذیرفته بودند."

او گفت:

پاسخ ایران را فقط می توان اینطور دید که آنها نمی خواهند این توافق را به سرانجام برساند، آن هم زمانی که ما خیلی به توافق نزدیک بودیم.

پیتر استانو، سحنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ضمن تائید دریافت نظرات جمهوری اسلامی ایران در مورد پاسخ آمریکا به متن پیش‌نویس توافق احتمالی احیای برجام گفت که طرف‌های مذاکره کننده در حال بررسی متن پیشنهادی و مسیر پیش‌رو هستند.

وی افزود:

بر همین اساس تمام طرف‌های مذاکره کننده سرگرم بررسی پاسخ ارائه شده هستند.

به گفته این مقام اروپایی «مسیر پیش‌رو مانند همیشه با تمام مشارکت کنندگان برجام و ایالات متحده بحث خواهد شد.»

محمد مرندی، مشاور تیم مذاکره کننده هسته ای ایران در گفت وگوی اختصاصی با شبکه الجزیره قطر گفت:

اتهام‌های ساختگی و سیاست زده آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه تهران در شورای حکام باید حل و فصل شود و توافق احتمالی نباید هیچ ابهامی داشته باشد. مهم برای ایران این است که توافق احتمالی هیچ گونه نکته احتمالی، امور مبهم یا شکافی نداشته باشد که ایالات متحده بتواند در آینده برای لغو آن از این شکاف‌ها بهره‌برداری کند. همان گونه که در توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ واشنگتن توانست در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما و دونالد ترامپ از شکاف‌ها و عبارت‌های مبهم در توافق بهره‌برداری کند.

او افزود:

این بار اما ایران برای تدوین برنامه هسته‌ای و ایجاد یک چارچوب متوجه این مسئله شده است و به همین دلیل برای ایالات متحده دشوار خواهد بود که این توافق را لغو کند. تلاش می کنیم آمریکا هرگز نتواند بدون پرداخت هزینه توافق را لغو کند به همین دلیل هیچ موضوع استثنایی در پاسخ ایران به پیشنهاد اتحادیه اروپا وجود ندارد. همچنان برخی اصطلاحات و عبارت‌های مبهم به قوت خود باقی است و ایران خواستار شفافیت آنهاست و ایالات متحده نباید با این مسئله مخالفت کند.

مرندی در پاسخ به این سؤال که پرسید آیا می‌توان چنین نتیجه گرفت که علت به تأخیر افتادن مذاکرات احیای برجام "اختلاف در اصطلاحات" است گفت:

اول این که همانطور که ایران بارها گفته است که اتهام‌های ساختگی و سیاست زده آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه تهران در شورای حکام باید حل و فصل شود. ما در جریان هستیم که دبیرکل آژانس پیش از جلسه اخیر این نهاد به سرزمین‌های اشغالی سفر و با یائیر لاپید نخست وزیر اسرائیل صحبت کرد و این اقدام وی به روشنی نشان داد که یک اقدام "سیاست زده" انجام داده است همچنین جلسه شورای حکام نیز در دست کشورهای غربی است و به همین دلیل ایران خواستار پایان دادن به این اتهامات بی اساس و دروغ است. اگر به دنبال توافق هستیم باید پرونده این موضوعات را ببندیم و ما نیازمند پایه‌های استوار برای امضای این توافق هستیم و ایالات متحده در آن هنگام نمی‌تواند بار دیگر موضوعات قدیمی را به جریان بیندازد. نکته دوم آن است که هرگونه ابهام در متن توافق و هرگونه جمله در آن نیازمند توضیح است به دلیل آن که این متن یک متن مهم است و برای مدت زمان طولانی روی آن توافق صورت گرفته است. ایران نمیخواهد که آمریکا پس از مدتی بگوید که ما از موضوع "فلان" خودداری میکنیم چرا که مبهم است.

مرندی در پاسخ به این سؤال که پاسخ نخست ایران با پاسخ دوم آن چه تفاوتی با خواهد داشت نیز گفت:

به نظر من این دو پاسخ نمیتواند تفاوت چندانی با یکدیگر داشته باشند و تغییر غیر منتظره‌ای در موضع ایران رخ نداده است. بسیاری از مسائل به میزان شفافیت و وضوح آنها بستگی خواهد داشت به همین دلیل آمریکا وکشورهای اروپایی به دنبال آن هستند که این متن همچنان مبهم باقی بماند درحالی که ایران می‌گوید که مخالف این موضوع است. باید از شر تمام مسائل مبهم و غیر شفاف و روشن خلاص شویم،چرا که دوباره این مسائل سربرخواهد آورد و توافق را تضعیف میکند و از میان خواهد برد. تا زمانی که متن شفاف نباشد نمی‌توان گفت که این متن برای امضای نهایی آماده است.

مرندی درباره نقش اروپا برای شفافیت بیشتر این اصطلاحات نیز گفت:

کشورهای اروپایی مستاصل شده‌اند و مدتی است برای امضای نهایی این توافق تمایل دارند و این آمریکا است که از احیای برجام شانه خالی میکند چرا که مدت‌هاست مقامات اروپایی به همتایان ایرانی خود میگویند که اگر توافق به دست آنها بود مدت‌ها پیش این توافق امضا شده بود به همین دلیل اروپا باید بحران انرژی خود را حل وفصل کند. بسیاری از کشورهای اروپایی به ایران آمده اند و خواستار صادرات گاز از طریق ترکیه به اروپا شده‌اند به همین دلیل کشورهای اروپایی به این توافق چشم دوخته‌اند و امیدوار به امضای آن هستند اما بار دیگر مشکل اصلی برای امضای توافق آمریکاست.

مرندی اظهار کرد:

هرچند کشورهای اروپایی به صورت علنی با آمریکا مخالفت نمی‌کنند اما روشن است که آنها به دنبال آن هستند که موضوع پرونده هسته‌ای ایران هرچه سریعتر پایان یابد و این مسئله حل شود.